.comment-link {margin-left:.6em;}

28.6.07

 

Θερμοπληκτικό

Ο ένας μας δείχνει υποβρύχια κουρέματα, ο άλλος τις μασχάλες της Σοφίας Λόρεν. Δεν είμαστε για συζητήσεις (και πότε είμαστε; τέεεελος πα). Συμπέρασμα: πολλή ζέστη, ρε παιδί μου, λιώσαμε.

Μετά το υποβρύχιο κούρεμα, ακόμα κάτι νέο: το υποβρύχιο σπάσιμο μπιμπικιών.



Τέλος, άντε, τη δροσιά τους να 'χετε. Προσοχή στα κουνούπια.



(Εδώ κολλάνε διάφορα εφημεριδοειδησεογραφικά κλισέ: "Τρεις Χάριτες", "Δροσερά Κορίτσια", "Ανάσα Δροσιάς" κτλ.)

24.6.07

 

Μια φάση κι αυτή; ενδέχεται

Με ρωτήσανε πολλοί τι σήμαινε το 'αντίο' στο προηγούμενο ποστάκι. Θα εγκαταλείψω το μπλογκ;

Είναι δύσκολο να εγκαταλειφθεί ένα μπλογκ, όπως έχει γράψει και ο θας εδώ:
Και να φύγει κανείς από το μπλογκ του, δεν έχει πού να πάει. Το πολύ μέχρι το κρεβάτι, και πάλι πίσω. Άντε καληνύχτα, παίδες εν καμίνω. Εδώ θα βράσουμε, όλοι μαζί, στο ζουμί μας.
Απλώς, για μένα, άλλη μια θεματική ενότητα μάλλον έκλεισε οριστικά. Πριν μήνες έγραψα ότι θα "πάψω να ασχολούμαι με το σετάκι 'Ελλάς-Ορθοδοξία-Δύση-Ορθολογισμός' ". Νομίζω τώρα ότι δεν μπορώ άλλο να γράφω για το θέμα "ελληνική πραγματικότητα", γενικά, αφού πια δε βλέπω να μπορώ να το κάνω με εποικοδομητικό τρόπο. Άσε που είναι κουραστικό να επαναλαμβάνω όσα έχω ξαναπεί ή όσα λένε μεστότερα ή και ευστοχότερα άλλοι.

Εντωμεταξύ, υπάρχει ένας ουδός αθλιότητας των προς συζήτηση θεμάτων αλλά και αποστροφής δικής μου, τον οποίο έχω διαβεί πια: βιντεάκια εξευτελισμών τραβηγμένα με κινητά -- όπως οι πιτσιρικάδες απαθανατίζουνε τα εφηβικά γαμήσια τους και οι γονείς τα βήματα των παιδιών τους στην παραλία, άνθρωποι-μπάζα, ομόλογα και πολλά ανομολόγητα... Όπως ακριβώς το είπα: ζω την ελληνική πραγματικότητα σαν εφιάλτη, με φρίκη, αλλά περιμένοντας (ματαίως) ότι κάποια στιγμή θα ξυπνήσω.

Θα το ρίξω λοιπόν στα πανανθρώπινα και υψιπετή, στον εσώτερο βίο και στον κόσμο των απολαύσεων -- μάλλον κυρίως των αισθητικών και διανοητικών, αφού τα φαγιά τα έχουνε καπαρώσει άλλοι, τα ποτά σε κακοχαρακτηρίζουν, ενώ τα ερωτικά μαρτυρούν "αλογόκαυλες", οπότε άσε. Ίσως έτσι καταφέρω και να πλησιάσω κάποια από τα μπλογκοκειμενικά πρότυπά μου: helion, kuk, alberich, George Le Nonce και άλλους.

Σ' αυτόν τον τελευταίο έβαλα ζεύξη γιατί άμα πας να τον βρεις από το γκουγκλ, πρόκοψες. Όσο για τον alberich, άστατος και άπιαστος, πότε εμφανίζεται, πότε λανθάνει. Τους άλλους δύο τους έχω διαφημίσει επαρκώς, ασιχτίρι πια. ;-)

Ευχαριστώ πάρα πολύ που διαβάζετε, πάντως.

16.6.07

 

Double Feature

Οι αμερικανοί συγγραφείς που έζησαν στα παιδικά τους χρόνια την κατά Gore Vidal golden age της δεκαετίας του ’40 βιώνουν τραυματικά την post-9/11 περίοδο: η καταστροφή του 20ού αιώνα, η οποία συνέβαινε διαρκώς σε κάποιο άλλο μέρος του κόσμου μοιάζει τώρα να τους αγγίζει στο ίδιο τους το σπίτι. Τα τρία τελευταία βιβλία του Philip Roth (1933), από το Human Stain και μετά, κυμαίνονται θεματικά μεταξύ του θανάτου κι ενός φανταστικού φλερτ της αμερικανικής κοινωνίας με το φασισμό. Ο Norman Mailer (1923) επισκέπτεται την παιδική ηλικία του κακού, προσωποποιημένου από τον Αδόλφο Χίτλερ. Ο Don DeLillo (1936) στο Falling Man επικαλείται μια από τις χαρακτηριστικότερες εικόνες εκείνης της ημέρας. O John Updike (1934) διερευνά στο Terrorist το μηχανισμό της δημιουργίας ενός τρομοκράτη. Κι ο Cormac McCarthy (1933), νέος κάτοχος του Pulitzer, περιγράφει στο The Road το μηδενικό τοπίο ενός μετακαστροφικού κόσμου.

Διαβάζοντας τα δύο τελευταία paperback (και αναμένοντας τον DeLillo το φθινόπωρο) έχω την αίσθηση ότι με την εξαίρεση του Roth, o οποίος μοιάζει να αντλεί περισσότερο από προσωπικά βιώματα, οι υπόλοιποι δυσκολεύονται να εσωτερικεύσουν την ευρύτερη εικόνα, με αποτέλεσμα brilliant parts of a flawed whole.

Πώς γίνεται κανείς τρομοκράτης; Κατά τον Updike, όπως και καθετί άλλο – με μικρές πράξεις. Με καθημερινές αποφάσεις που λαμβάνονται σταδιακά και στην πορεία συσσωρεύονται ως το point of no return. Με μια μικρή ένσταση για τις φροϋδικές εμμονές του, ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζει ο Updike τους ήρωές του διακρίνεται για την προσοχή με την οποία σκιαγραφεί το πρόβλημα της σύγχρονης ταυτότητας. Περισσότερο από πρόσωπα, ο Ahmad, o Jack Levy, η μητέρα του Ahmad είναι κινούμενες ταυτότητες που ορίζουν τον εαυτό τους πρώτα και κύρια ως αφηρημένες έννοιες: είμαι μουσουλμάνος, είμαι Εβραίος, είμαι καλλιτέχνιδα. Το όνομα το καθενός, η ανθρώπινη ατομικότητά του, έρχεται δεύτερη. Κατά συνέπεια είναι κρίμα ο συγγραφέας να επιλέγει για λύση της πλοκής μια συμβολική αναμέτρηση τόσο προσχηματική που θυμίζει Hollywood. Από την άποψη αυτή, το παρόμοιο θεματολογικά Τρομοκρατικό χτύπημα του αλγερινού Γιασμίνα Χάντρα είναι πολύ πιο ισορροπημένο – αν και ο Updike μάλλον κερδίζει στο επίπεδο της πρόζας.

Στη σελίδα 54, όπου περιγράφεται μια πυρηνική καταστροφή not with a bang but with a whimper, έχει περάσει ήδη κανείς το απόγειο του έργου του McCarthy: “the clocks stopped at 1:17. A long shear of light and then a series of low concussions”. Η παράγραφος είναι εκπληκτικά ελλειπτική, είσαι σχεδόν στη μέση της επόμενης πριν συνδυάσεις τα στοιχεία (ρολόι/λάμψη/διακόπτης = ηλεκτρομαγνητικός παλμός) και αντιληφθείς γιατί ο ήρωας σπεύδει να γεμίσει τη μπανιέρα με νερό. Ωστόσο, παρά το τοπίο της ομοιόμορφης στάχτης, παρά την εφιαλτική εικονογραφία των ανθρώπων που θα έπρεπε να διαβάσει η βαρόνη Thatcher για να δει πώς θα ήταν πραγματικά ο κόσμος της προφητείας της (“there is no such thing as society, there are only individuals”), παρά τη φρίκη που φροντίζει να αποκαλύπτει σε μικρές δόσεις, το βιβλίο δεν συγκινεί όσο θα περίμενε κανείς από τη φήμη που έχει ήδη αποκτήσει. Ίσως να είναι οι τυπικοί πολλές φορές διάλογοι. Ίσως ο προοδευτικός εθισμός στο τίποτα της καθημερινότητας των ηρώων. Ίσως και το ότι, παρά τους διθυράμβους των κριτικών, δεν αρκεί πάντα ένα μεγάλο θέμα από έναν μεγάλο συγγραφέα για να προκύψει ένα μεγάλο βιβλίο…

15.6.07

 

Συμπέρασμα

Εδώ και κάποια χρόνια ζω την ελληνική πραγματικότητα σαν εφιάλτη:

με φρίκη αλλά περιμένοντας (ματαίως) ότι κάποια στιγμή θα ξυπνήσω.

Αντίο.

14.6.07

 

Κακό τριπάκι

(ψύχραιμοι, προσπεράστε)

Περικοπή, εκ του Πετεφρή:

Αυτοί που προσπαθούν να σπάσουν τα στερεότυπα, λειτουργούν κυρίως με κριτήρια εικαστικής συνείδησης [...] Σε αυτά, προσθετέες οι αντιλήψεις περί συγγραφής άρθρων και σχολίων από τον έξω κόσμο, από τον κάτω κόσμο, από τον κόσμο των εφημερίδων, από τον κόσμο του βιβλίου, από τον κόσμο των συνθημάτων, ακόμη και από τα στριπάκια που ρέουν κάτω από την τηλεοπτική εικόνα, αλλά και από την διαφήμιση.

[...]

['Ε]γινε ένας εμφύλιος στην Ελλάδα. Ξέρεις γιατί έγινε της μάμαλης και διαστρεβλώθηκε ακόμη και η σχέση νικητών και ηττημένων; επειδή τσακώθηκαν μεταξύ τους αγρότες και κανένας άλλος. Δηλαδή η γραμματοσειρά ήταν ίδια: τόσο ο δεξιός, όσο και ο αριστερός μπαμπάς, λόγου χάρη, πίστευαν ότι ο γιός τους όταν γαμεί, είναι παιδαράς, ενώ η κόρη τους, όταν γαμιέται, είναι πουτάνα. Και οι δύο "μαχητές" θα πάθαιναν έμφραγμα άν η κόρη τους έφερνε έναν γύφτο γιά γαμπρό. Αστα τα υπόλοιπα: όταν κοινωνικώς οι άνθρωποι μοιάζουν, και προσκυνάνε τις ίδιες αρχές, δεν χρειαζεται να μιλάμε γιά πολιτική. Και μάλιστα γιά την ανατροπή της.

(η υπογράμμιση δική μου)
Όλη μέρα χτες σκεφτόμουνα την παραπάνω περικοπή. Μετά πήγα για μπύρες με κάτι συναδέρφους. Κοιτούσα τον κοσμάκη στο ροκόμπαρο και ξαφνικά με χτύπησε μια εικόνα σαν κακό τριπάκι: είδα (ή νόμισα ότι είδα) όλα τα ελληνικά σπίτια όπου έχω μπει, όλα αυτά τα αναρίθμητα σπίτια όπου δεν υπάρχει βιβλίο ούτε για προσάναμμα.

Πριν από λίγο μιλούσα μ' έναν φίλο (η περικοπή ακόμα στο μπάσσο κοντίνουο, έτσι;) και του λέω ότι όλοι σκέφτονται πια το ίδιο, ότι δεν έχουμε counterculture στην Ελλάδα. Οι 'διανοούμενοι' (όλοι τους οργανικοί) είναι υπηρέτες της κρατούσας ιδεολογίας, η διαφθορά επιβραδύνει την ανάπτυξη και συντελεί στην εξάπλωση της φτώχειας κι εμείς καυλώνουμε για τη Μακεδονία και την Πάνια ή κοροϊδεύοντας τη Θώδη.

Στο μεταξύ μας δουλεύουνε ψιλό γαζί.

Αλλά πώς να μη μας δουλέψουν; Αφού όλοι σκέφτονται το ίδιο και ελάχιστα -- έτσι παντού, όμως αλλού υπάρχει και counterculture. Βγαίνει ο άλλος και σου λέει: "κοίτα, αυτό που βλέπεις μαύρο, είναι άσπρο". Ενδεχομένως λένε παπαριές. Όμως δε σκεφτονται όλοι το ίδιο, δε λένε όλοι τα ίδια.

Στην Ελλάδα, μέχρι και αναρχικοί πυρήνες της Σαλονίκης συμπορεύονται με το ΚΚΕ. Το οποίο συμπορεύεται με ξέρετε ποιους. Οι οποίοι συμπορεύονται γενικώς.

ήμουνα χτες
πού ήμουνα;
α ναι
σε ένα μπαρ
μπεκρόπινα
και μου ήρθανε σε όραμα τα σπίτια των Ελλήνων
που δεν έχουνε μέσα βιβλία ούτε για δείγμα
το έχεις προσέξει;
σαν κακό τριπάκι με χτύπησε
μόνον εγκυκλοπαίδειες
και ο Θαυμαστός Κόσμος των Ζώων

Το βλέπεις παντού
και στους μπλογκάδες:
Ό,τι ξέρουν είναι από το ίντερνετ και το χαζοκούτι
άντε και το Βήμα...

Μετά περιμένουμε μετά κρίση και νουνέχεια και εγρήγορση.

Τα σπίτια μας δεν έχουνε βιβλία.

(ψύχραιμοι, αγνοήστε)

8.6.07

 

The Battle Hymn of the Republic

Αντώνιος Γκράμσι και Νίκος Εγγονόπουλος: Non serviam ή ο καλός αγών των πυγών και των μαζών. Ίκαρος, 2009. σσ. 87-88

Το έτος είναι 1788 και κάποιος μεταξοκώλης γραφικός αριστοκράτης με μακριά ρεντιγκότα, ονόματι William Wilberforce, εκφωνεί έναν λόγο στη Βουλή των Κοινοτήτων κατά, λέει, της δουλείας.Κάτι κουτοί παπάδες, κουάκεροι, δημοδιδάσκαλοι και σχολάρχες, όπως ο Σραόσα ο Δίκαιος, ο Ωραίος σαν Έλληνας, ενθουσιάζονται και συνυπογράφουν και αγωνίζονται. Τα πετεινάρια του καιρού εκείνου και, ολωσπαραδόξως, κάποια ταπεινά πλην τίμια τσομπανόπουλα διαμαρτύρονται. Λένε δε τοιάδε:
"Και τι σημαίνει 'κατάργηση της δουλείας'; Πέρα απο τις ιδέες που έχουμε στα κεφάλια μας, δηλαδή. Πού και πώς πραγματώθηκε σε μεγάλα κοινωνικά σύνολα; Υπήρξε πολιτισμός μέγας χωρίς δούλους, ω άφρονες; Θα διώξουμε τον δουλοκτήτη (που νιάζεται για τα έμψυχα υπάρχοντά του) και θα τον υποκαταστήσουμε με τον αδιάφορο και απάνθρωπο καπιταλίστα της νέας εποχής των μηχανών και του 19ου αιώνος;"
Πηδούμε στο φουτουριστικό 2007: πού υπήρξε ποτέ δικαιοσύνη και ανοιχτή κοινωνία; Όπου υπήρξε αγώνας και για όσο ήταν τίμιος. Ή, αν θέλετε, εκεί όπου υπήρξε και υπάρχει η Βασιλεία των Ουρανών: εντός ημών αλλά και (χμ) στο μέλλον.

7.6.07

 

Γεωργελές και πάλι

Από τη σημερινή Αβού, οι υπογραμμίσεις δικές μου:
Έτσι το πρόβλημά μας πια, δεν είναι οι «ανησυχούντες πολίτες». Aυτοί τη δουλειά τους κάνουνε. Eίναι η κοινωνία, το πολιτικό σύστημα, τα Mέσα Eνημέρωσης, ο δημόσιος διάλογος, που δεν έχουν καθόλου αντιστάσεις, που σταδιακά διολισθαίνουν σε όλο και πιο αντιδημοκρατική ατμόσφαιρα. Tο πρόβλημα δεν είναι οι φανατικοί. Tο πρόβλημα είναι ότι όλα αυτά φαίνονται αυτονόητα. Ότι στα κανάλια υπάρχουν πια σε όλα τα θέματα δύο απόψεις και η μία είναι ο Άδωνις. Ότι οι δημοσιογράφοι λένε, μα να ακούσουμε και την «άλλη άποψη». O σκοταδισμός είναι η «άλλη άποψη».

[...]

Έτσι σιγά σιγά η κοινωνία γίνεται κλειστοφοβική, φοβισμένη, πουριτανική, συντηρητική, [...]. Xωρίς να το καταλάβει. Tα αδιανόητα γίνονται αυτονόητα. Eίναι όμως έτσι; Ήταν πάντα έτσι; Σκέψου ξανά ακόμα και την ίδια τους την καταγγελία. Πόσο δυστυχισμένος πρέπει να είναι κάποιος που βλέπει μια κοπέλα να χαϊδεύεται και αυτός βάζει τίτλο «Άσεμνες εικόνες»;

5.6.07

 

Εγγονόπουλος και πάλι

Κάνοντας την έρευνά μου για την επόμενη άσκηση του Hotel Memory, ξανάπιασα τον Εγγονόπουλο. Ξαναβρήκα αυτό, μια ωραία αντίστιξη στην Ιθάκη:


Σονέτο μάλλον απαισιόδοξο

mitt der Dummheit kampfen die Götter
selbst vergebens -- Fr. Schiller


το γυμνασμένο μάτι του τραμπούκου
να διέκρινε άραγε των ροδόδενδρων την αρμονία;
όχι -- όχι -- μιαν απέραντη ηθικολογία
δε θα βοηθήση να κάνουμε καλλίτερο τον κόσμο

να ελπίζης -- να ελπίζης πάντα -- πως ανάμεσα εις τους
ανθρώπους
-- που τους ρημάζει η τρομερή "ευκολία" --
θα συναντήσης απαλές ψυχές με τρόπους

που τους διέπει καλωσύνη -- πόθος ευγένειας -- ηρεμία

ίσως όχι πολλές -- ίσως νάσ' άτυχος: καμμία --
τότες εσύ προσπάθησε να γενείς καλλίτερος
εις τρόπον ώστε να ερθή κάποια σχετική ισορροπία

άσε τους γύρωθέ σου να βουρλίζωνται πως κάνουν κάτι
συ σκέψου -- τώρα πια -- με τι γλυκειά γαλήνη
προσμένεις νάρθ' η ώρα να ξαπλώσης στο παρήγορο του
θάνατου κρεβάτι

1.6.07

 

Ο θάνατος, ο πόνος κι εμείς: ανώφελες πάρλες

τοις κείνων ρήμασι πειθόμενος

Αυτές τις μέρες, με την υπόθεση της κοπέλας, θυμάμαι τον αγαπημένο μου Φ. Χρόνια γκασταρμπάιτερ, αφού γλίτωσε από μια περικαρδίτιδα στη Χαϊδελβέργη, ήρθε στην Ελλάδα. Εδώ τον περιέλαβε ο καρκίνος του παχέος εντέρου, γιατροί, εξετάσεις, δύο επεμβάσεις και φακελάκια, φυσικά. Όχι φακελάκια, κλασέρ ολόκληρα με πεντοχίλιαρα, που λέει ο λόγος. Πριν τη δεύτερη επέμβαση, μετά τη μετάσταση, ο γνωστός χειρουργός, ο μάγος, ο θεός, ο σαμάνας, περίμενε το φακελάκι του για να ξεκινήσει. Αφού το πήρε και μέτρησε τα γκαφρά, μπήκε στο χειρουργείο. Εκεί εξανέστη με το θράσος του νεοπλάσματος να απλώνεται. Ο βοηθός του μας είπε ότι "τον έπιασε αμόκ και άρχισε να σφάζει". Έτσι είπε, ίσως για καλό. Πάντως ο Φ βγήκε από το χειρουργείο με αυτό που στην Ελλάδα λέμε "παρά φύσει έδρα" (αυτό ήταν αναπόφευκτο), με ανικανότητα και με βλάβη στα νεφρά. Ο Φ πέθανε το 1992 από επιπλοκές της νεφρικής ανεπάρκειας μετά από δύο χρόνια αιμοκάθαρσης. Εντάξει, θα τον σκότωνε ο καρκίνος. Μπορώ να κακίσω τον μάγο, τον θεό, τον σαμάνα;

Πέρσι τον Οκτώβριο ο πατέρας μου κινδύνεψε να τυφλωθεί στο ένα μάτι από αποκόλληση αμφιβληστροειδούς. Εισήχθη άρον άρον στο νοσοκομείο. Ο γιατρός που τον ανέλαβε ήταν ο καλύτερος, μας είπαν. Ρωτούσαμε πόσα θέλει. Κανείς δεν ήξερε. Μετά την πεντάωρη επέμβαση, η οποία αποδείχθηκε δυσκολότερη από ό,τι περιμέναμε, τον πλησίασε η αδερφή μου με ένα φάκελο με €900 (έτσι μας σφύριξε ένας συνάδερφός του). Δεν τα έπαιρνε. "Είναι ένα 'ευχαριστώ' από εμάς", είπε η αδερφή μου (ήτανε σε δημόσιο νοσοκομείο, επιπλέον δεν είχε καμμιά υποχρέωση να τον αναλάβει). Το πήρε δυσαρεστημένος και το έριξε κατ' ευθείαν σε ένα συρτάρι. Μπορώ να τον κακίσω τον άνθρωπο;

Για τα δέοντα σας παραπέμπω στον Όνειρο, για προβληματισμό στον γνωστό συγγραφέα Αρτέμη Κουκουζέλη.

Μόνο, ρε παιδιά, μια παράκληση: δεδομένης της επιλεκτικής και βραχύβιας συλλογικής μνήμης μας (ο Όνειρος κάτι λέει και για φιλότιμο), μην τα ξεχάσετε ρε σεις όλα αυτά μέχρι να βρεθείτε κι εσείς σε νοσοκομείο, όπως ξεχάσατε τις πολιτικές και ποινικές ευθύνες όσων είναι αναμεμειγμένοι, λ.χ., στην υπόθεση Ήλιος... ή στην υπόθεση Σαμίνα... ή με τις πολυκατοικίες του σεισμού του '99, ή..., ή...

Επίμετρο 2.VI: Ευστοχότερος, ως συνήθως, ο Τάλως:
Να σημειώσω όμως κάτι: το φακελάκι, η αναλγησία, η αδιαφορία και τα παρεμφερή φαινόμενα, είναι ένα υποσύνολο μιας περιρρέουσας κατάστασης συστηματοποιημένης διαφθοράς και στυγνού ατομικισμού. Στην υγεία τα φαινόμενα αυτά αποκτούν άλλη οξύτητα, αλλά η αθλιότητα αυτή δεν είναι εντοπισμένη στο ΕΣΥ, κάθε άλλο. Η πραγματικά εθνική οικονομία της Ελλάδας είναι μαύρη, η αρπαχτή θεωρείται η μεγαλύτερη μαγκιά, ο κοινωνικός ιστός έχει διαρραγεί, η αλληλεγγύη είναι περιθωριακή πλέον έννοια και ο γιατρός που παίρνει φακελάκι, γεννιέται από την εμπέδωση και την αποδοχή ενός μηχανισμού γενικευμένης καθημερινής διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα και από την αποδιάρθρωση κάθε αξιακού συστήματος, την υποτίμηση ή την χρηματική αποτίμηση σε τελική ανάλυση, της έννοιας της αξιοπρέπειας.

This page is powered by Blogger. Isn't yours?