Sraosha & Rakasha

Απ' ό,τι φαίνεται, η υπόθεση της εταιρείας πάει πολύ μακριά. Εδώ πρόκειται μάλλον για υπογραφές μηχανικών που βεβαιώνουν συντηρήσεις που δεν έγιναν ή που έγιναν ελλιπώς (με 'σπιτ φιξ', που λένε και στην Κύπρο), για πιλότους χωρίς βιογραφικά, για τον κύριο Δράκο που μιλούσε για τα ψυχολογικά του προβλήματα στην πρώτη συνέντευξη τύπου που έδωσε (κάμποσες ώρες μετά τη συντριβή) εμπαίζοντας συγγενείς και την κοινή γνώμη και ατιμάζοντας τους νεκρούς. Να τους φτύσουμε και, αμήν Παναγία μου, να σαπίσουνε στα χρέη ή πίσω από τα σίδερα ή και τα δύο.

Δύο πράγματα λίγο πιο πέρα. Έχετε παρατηρήσει πως οι μικρές αεροπορικές εταιρείες (για λόγους μάλλον ευνόητους) είναι επιρρεπείς στα δυστυχήματα; Θυμηθείτε την πρόσφατη πτώση στη Σικελία και πάμπολλες άλλες περιπτώσεις. Δεν πρέπει η μάνα μας η ΕΕ να επιβάλει αυστηρότερους ελέγχους ασφαλείας στις (μικρές) αεροπορικές εταιρείες της Ένωσης; Καλύτερα να στραγγαλιστεί οικονομικά η 'Rabbit Air' και η 'Air Costa Brava', λόγου χάρη, παρά να πηγαίνει ο κόσμος σαν τα κοτόπουλα.

Δεύτερον: όλοι του χώρου (όχι μόνον ο Κωστάκης) φαίνεται πως ήξεραν το ποιόν της εταιρείας και πολλοί μιλούν τώρα με τρόπο που ταράζει και προβληματίζει. Φυσικά, ήτανε δύσκολο να μιλήσει κανείς πριν: λίγο το ότι όλοι οι Κύπριοι είναι κουμπάροι μεταξύ τους και ξαδέρφια, λίγο η εταιρική πειθαρχία (omertà), λίγο ο φόβος να χάσει κανείς τη δουλειά του. Και για να μη φανεί πως κάνω άκαιρη πλάκα εις βάρος των Κυπρίων: σε πολλές μεσογειακές κοινωνίες ο κόσμος θα κράταγε το στόμα του κλειστό -- και εγώ ο ίδιος (που κηρύσσω) θα δίσταζα να βγάλω τα βρωμερά άπλυτα του εργοδότη μου στη / στα φόρα. Όμως, όταν μιλάμε για ζωές ανθρώπων, μήπως ήρθε η ώρα να μάθουμε και εδώ στην Εσωτερική Θάλασσα την τέχνη του whistle-blowing, στον δρόμο που χάραξε ο ισραηλινός ήρωας Βανούνου;

Πηγαινοέρχομαι χρόνια στην Κύπρο (αυτό μάλλον το έχετε καταλάβει) και είχα πολύ συχνά την ευκαιρία να παρατηρήσω τα μάλλον παλιά και κάπως ζαβλακοκαπνισμένα σκάφη της εταιρείας να λιάζονται στο αεροδρόμιο Λάρνακας. Πάντοτε αναρωτιόμουνα κατά πόσον πρέπει να εμπιστεύεται κανείς μια εταιρεία που δεν έχει να πληρώσει έναν σοβαρό γραφίστα για να της φτιάξει μια αξιοπρεπή λιβρέα (έτσι τη λέμε στο ελλήνικος;), ένα σήμα κι ένα λογότυπο της προκοπής.

Πέρσι, όταν η Aegean πρωτομπήκε στα κυπριακά δρομολόγια, πρώτα αναδεικνύοντας την αισχροκέρδεια του "καρτέλ" Ολυμπιακής-Κυπριακών και κατόπιν ρίχνοντας τις τιμές των ναύλων, είχε codesharing (ελλήνικος;) με την εν λόγω εταιρεία. Είχα ανησυχήσει σοβαρά και έψαξα τότε τον ιστότοπό τους, τον οποίο είχανε να ανανεώσουν από την τελευταία έκλειψη ηλίου. Μπήκα λοιπόν σε φόρα επιβατών και καθ' έξιν χρηστών αεροπορικών εταιρειών. Λίγες και μάλλον δυσοίωνες οι ιστορίες τους υπό τον ήλιο. Μόνον ένας επισήμαινε πως χάρηκε πολύ πετώντας μαζί τους για Αίγυπτο, επειδή πέρασε πάνω από τις Πυραμίδες. Ευτυχώς τελικά μάς βάλανε σε πτήσεις της Aegean και κάποια στιγμή η συνεργασία τους έληξε σιωπηλά.

Ο ταξιδιωτικός μου πράκτορας, ο θρυλικός Κωστάκης, ποτέ δεν κοιτούσε τα δρομολόγιά τους όταν του ζητούσα να μου κλείσει εισιτήρια. Κανα-δυο φορές τον ρώτησα μήπως υπάρχει θέση με τους ηλιολάτρες. Α, κλεισμένοι είναι, κι ύστερα με δέκα-είκοσι ευρώ / λίρες παραπάνω βρίσκετε με τις Κυπριακές...

Όλοι σχεδόν όσοι ξέρω έχουν φύγει, η πόλη δεν είναι άδεια αλλά τώρα πια οι μετανάστες της φαίνονται περισσότερο. Μ' αρέσει αυτό, έτσι αναδύεται μια "άλλη πόλη μες στην πόλη", ίσως λίγο πιο χαρούμενη, πιο πηγαία. Ίσως.

Αυτό που πραγματικά θέλω να γράψω μου διαφεύγει. Όλα όσα ξέρω και νομίζω πως αναγνωρίζω γίνονται σιγά σιγά αλλόκοτα και αλλάζουν κάτω από τη μύτη μου. Άλλοτε εξακολουθούν να μου αρέσουν και να με συγκινούν -- να με ταράζουνε σχεδόν -- και έτσι αλλαγμένα που τα ξαναβρίσκω, άλλοτε μου προκαλούν έντονη απέχθεια πλέον, σχεδόν σπασμωδική. Πολλά παύουνε να με αγγίζουν εντελώς, γίνονται αδιάφορα και περνούν.

Ακούω τους ήχους από τον ακάλυπτο. Με ηρεμούν. Με μαγεύουν, με κάνουν να αισθάνομαι σαν παιδί, μαγεμένη ψυχή, που έλεγα παλιά. Μεγάλη επινόηση ο ακάλυπτος -- όπως και η ταράτσα, εκεί που πραγματικά αισθάνεσαι τι θα πει πόλη και αστικό τοπίο -- αλλά φαντάζομαι τα έχουνε πει αυτά οι πολεοδόμοι κι οι αρχιτέκτονες. Καλά τα λένε αυτοί, αλλά ποιος κάθεται να τους ακούσει. Σαν κι εμάς, ένα πράμα: ποιος μας ακούει.

Τώρα τελευταία, όλο και πιο τακτικά σκέφτομαι την Ψιλικατζού και όσα μάς γράφει. Με παρηγορεί να ξέρω πως υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι -- ιδίως σε εποχές όπως αυτή που νιώθω να πιάνω δυσανάλογα πολύ χώρο και έτσι καταλήγω να ντρέπομαι πολύ τους ανθρώπους.