20.12.05
Η ποίηση ως υπερβατική συνάρτηση
Έχω γράψει και παλιότερα για το πώς η ποίηση (με την ευρύτερη έννοια) καταφέρνει να υπερβαίνει τις ιδεολογικές καταβολές και αφορμές της, μεταμορφώνοντάς τες. Κάπως έτσι είναι και ο έρωτας, αφού υπερβαίνει τις προϋποθέσεις και καταβολές του, δηλαδή τον πόθο και το φιστίκωμα, μεταμορφώνοντάς τα.
Έτσι είναι και ο Μπολιβάρ του Εγγονόπουλου, "ένα ελληνικό ποίημα". Ξεκινάει με τον ελληνοκεντρισμό και το αντικατοχικό παράπονό του και μας πάει, νομίζω, πολύ μακριά. Είμαι πολύ χαρούμενος που το λινκ που σας δίνω βγάζει σε ολόκληρο το ποίημα, μήνες τώρα το ψάχνω ονλάιν για να σας το προσφέρω.
Το παράδειγμα που θέλω να σας δώσω είναι το εξής.
Πρώτον, πάρτε το κάτωθι εθνόσημο (της Λιβερίας):
Δεύτερον, δώστε το στον Εγγονόπουλο.
Τρίτον, παρατηρήστε τι προκύπτει: από τους πιο δυνατούς στίχους που έχουνε γραφτεί στα ελληνικά:
Έτσι είναι και ο Μπολιβάρ του Εγγονόπουλου, "ένα ελληνικό ποίημα". Ξεκινάει με τον ελληνοκεντρισμό και το αντικατοχικό παράπονό του και μας πάει, νομίζω, πολύ μακριά. Είμαι πολύ χαρούμενος που το λινκ που σας δίνω βγάζει σε ολόκληρο το ποίημα, μήνες τώρα το ψάχνω ονλάιν για να σας το προσφέρω.
Το παράδειγμα που θέλω να σας δώσω είναι το εξής.
Πρώτον, πάρτε το κάτωθι εθνόσημο (της Λιβερίας):
Δεύτερον, δώστε το στον Εγγονόπουλο.
Τρίτον, παρατηρήστε τι προκύπτει: από τους πιο δυνατούς στίχους που έχουνε γραφτεί στα ελληνικά:
αντιστροφή
(the love of liberty brought us here)
τ' άροτρα στων φοινικιών τις ρίζες κι' ο ήλιος
που λαμπρός ανατέλλει
σε τρόπαι' ανάμεσα
και πουλιά
και κοντάρια
θ' αναγγείλη ως εκεί που κυλάει το δάκρυ
και το παίρνει ο αέρας στης
θαλάσσης
τα βάθη
τον φριχτότατον όρκο
το φρικτότερο σκότος
το φριχτό παραμύθι :
L i b e r t a d
Comments:
<< Home
Η σκιά του φρουρού εκοιμήθη
και η φλοξ που , λαμπρά ,
κατατρώγει -όσο εκείνο τον σταυρόν ατενίζει- του πτηνού τα οπίσθια,
επί έτη επτά συναπτά απαγγελλει,
ως εκεί που η ίρις παράφρων αστράπτει,
τον κοινότατο στίχο
guarde las llaves
Τί είναι?
(:-))
και η φλοξ που , λαμπρά ,
κατατρώγει -όσο εκείνο τον σταυρόν ατενίζει- του πτηνού τα οπίσθια,
επί έτη επτά συναπτά απαγγελλει,
ως εκεί που η ίρις παράφρων αστράπτει,
τον κοινότατο στίχο
guarde las llaves
Τί είναι?
(:-))
Και τώρα που μετέφερα τα νέα -- και συγχωρνατε με για την αγένεια αλλά ήταν μεγάλο το σοκ! -- νασας συγχαρώ, Σραόσα, για την ωραιότατη εμμονή, ως την εύρεση του ακεραίου που επιθυμούσατε (ο διδάσκαλος ο αγαθός παραμένει φως εκ φωτός, τι να πω εγώ...)
old boy: έπαινος από εσάς, τρεις φορές έπαινος.
mirando: καλοσύνη σας
alberich: το πουλί του Παπαδόπουλου που αναγεννάται από τις στάχτες της Ελλάδος. Δικό σας;
mirando: καλοσύνη σας
alberich: το πουλί του Παπαδόπουλου που αναγεννάται από τις στάχτες της Ελλάδος. Δικό σας;
Δεν έχω διαβάσει ακόμα ολόκληρο τον Μπολιβάρ, μα όποιο κομμάτι του και να δω ξαφνιάζομαι και μ' αρέσει πολύ. Πολύ όμορφο και το δικό σας το ξάφνιασμα.
Όποτε σκέφτομαι τον Μπολιβάρ, δύο ερωτήματα σαν παράσιτα κολλάνε δίπλα: α) τι θα έλεγε ο ποιητής με το θρυλούμενο πολίτικο φλέγμα του για το εμετικό "ωραίοι ως Έλληνες" που πλάσαμε εξ αφορμής του; β) μπορεί να παρωδηθεί ο Μπολιβάρ ή εμπεριέχει την παρωδία του;
Όποτε σκέφτομαι τον Μπολιβάρ, δύο ερωτήματα σαν παράσιτα κολλάνε δίπλα: α) τι θα έλεγε ο ποιητής με το θρυλούμενο πολίτικο φλέγμα του για το εμετικό "ωραίοι ως Έλληνες" που πλάσαμε εξ αφορμής του; β) μπορεί να παρωδηθεί ο Μπολιβάρ ή εμπεριέχει την παρωδία του;
# posted by 
: 21/12/05 02:39
: 21/12/05 02:39
η αυτοπαρωδία κατ' εξοχήν μπορεί να παρωδηθεί.
Ναι, το κάνει έξοχα ο thas εδώ . Αλλά εκτός από τα προφανή, δεν αλλάζει λέξη.
Το προηγούμενο το είπα γιατί νομίζω ότι το τμήμα "αδιάφορο, η φωνή μου...θε να βροντοφωνούνε τ' όνομά μου" είναι μια θεϊκή πλάκα και υπόδειγμα αυτοσαρκασμού (αν κάνουμε το λάθος να ταυτίσουμε τον κύριο Εγγονόπουλο με το "εγώ" του αποσπάσματος).
Ναι, το κάνει έξοχα ο thas εδώ . Αλλά εκτός από τα προφανή, δεν αλλάζει λέξη.
Το προηγούμενο το είπα γιατί νομίζω ότι το τμήμα "αδιάφορο, η φωνή μου...θε να βροντοφωνούνε τ' όνομά μου" είναι μια θεϊκή πλάκα και υπόδειγμα αυτοσαρκασμού (αν κάνουμε το λάθος να ταυτίσουμε τον κύριο Εγγονόπουλο με το "εγώ" του αποσπάσματος).
# posted by : 21/12/05 16:34
: 21/12/05 16:34
Δεν είμαι φιλόλογος, άρα δε γνωρίζω με βάση στοιχεία, όμως νομίζω πως ο Μπολιβάρ σαφώς περιέχει την αυτοπαρώδησή του.
Γενικά, ένας από τους λόγους που μου αρέσει ο Εγγονόπουλος είναι για αυτήν την ελαφρότητα και, ας πούμε, 'παιδιά' που τον διακρίνει -- αντίθετα με τη βαρειά κι ασήκωτη σπουδαιοφάνεια και σοβαροφροσύνη Σεφέρη, Ελύτη και σία. Παιγνιώδης και με ένα λοξό χαμόγελο (άλλου χαρακτήρα, βεβαίως) είναι κι ο Καβάφης.
Γενικά, ένας από τους λόγους που μου αρέσει ο Εγγονόπουλος είναι για αυτήν την ελαφρότητα και, ας πούμε, 'παιδιά' που τον διακρίνει -- αντίθετα με τη βαρειά κι ασήκωτη σπουδαιοφάνεια και σοβαροφροσύνη Σεφέρη, Ελύτη και σία. Παιγνιώδης και με ένα λοξό χαμόγελο (άλλου χαρακτήρα, βεβαίως) είναι κι ο Καβάφης.
Και βέβαια, οι παρακάτω είναι μετρικά οι πιο ενδιαφέροντες νεοελληνικοί στίχοι:
Κι' οι προβατογκαμήλες γκρεμιοτσακίζουντάνε στις πλα-
γιές, σέρνοντας, καθώς πέφταν, σύννεφο το
χώμα και λιθάρια.
Κι' οι προβατογκαμήλες γκρεμιοτσακίζουντάνε στις πλα-
γιές, σέρνοντας, καθώς πέφταν, σύννεφο το
χώμα και λιθάρια.
Ουφ, αυτό έψαχνα για να απαντήσω. Λέει μεταξύ άλλων στο ανωτέρω κείμενο ο Νάνος Βαλαωρίτης: Θυμάμαι όταν ο Εγγονόπουλος διάβαζε στην κατοχή τον "Μπολιβάρ" του στο σπίτι του Εμπειρίκου, μ' έπιασε ένα ακατάσχετο γέλιο όταν έφτασε ο ποιητής στην κατακλείδα του ποιήματος, στον στίχο:
Μπολιβάρ είσαι ωραίος σαν έλληνας
Το γέλιο αυτό δεν ήταν προσβολή εναντίον του ποιήματος, αλλά κοπλιμέντο. Το ποίημα είχε συσσωρεύσει μέσα μου μια ένταση, που οφείλονταν εν μέρει στο παράδοξο περιεχόμενό του, και εν μέρει στον αμίμητο τόνο φωνής με τον οποίο το απήγγειλε ο ποιητής, έναν συγκρατημένο ειρωνικό σαρκασμό...
O Βαλαωρίτης βρίσκει ένα κάποιο χιούμορ και στους Ελύτη και Σεφέρη... (ε, εντάξει, άλλης ποσότητος και είδους).
Δεν μάς κάνετε μια μετρική ανάλυση, κι ας μην είστε φιλόλογος; :-)
Καλές γιορτές!
Δημοσίευση σχολίου
Μπολιβάρ είσαι ωραίος σαν έλληνας
Το γέλιο αυτό δεν ήταν προσβολή εναντίον του ποιήματος, αλλά κοπλιμέντο. Το ποίημα είχε συσσωρεύσει μέσα μου μια ένταση, που οφείλονταν εν μέρει στο παράδοξο περιεχόμενό του, και εν μέρει στον αμίμητο τόνο φωνής με τον οποίο το απήγγειλε ο ποιητής, έναν συγκρατημένο ειρωνικό σαρκασμό...
O Βαλαωρίτης βρίσκει ένα κάποιο χιούμορ και στους Ελύτη και Σεφέρη... (ε, εντάξει, άλλης ποσότητος και είδους).
Δεν μάς κάνετε μια μετρική ανάλυση, κι ας μην είστε φιλόλογος; :-)
Καλές γιορτές!
# posted by : 23/12/05 21:41
: 23/12/05 21:41 << Home
