3.6.08
Blast from the Past
«Σηκώθηκε από τον τάφο;», αναρωτήθηκε ο 60άρης μπροστά μου βλέποντας την αφίσα της «Αριστερής Πρωτοβουλίας» (όχι, δεν πρόκειται για φρέσκους υμνητές του Τσίπρα, αλλά για εσωτερική αίρεση του ΠΑΣΟΚ που πιστεύει ακόμη ότι το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω). Τα επίθετα με τα οποία στόλισε τον μακαρίτη στη συνέχεια («τον αλήτη», «τον πούστη») εκτός από πάγια πηγαία έκφραση εκτίμησης του θυμόσοφου λαού αποτελούν την τελευταία ηχώ μιας εποχής που μοιάζει ήδη χαμένη στην αρχή του χρόνου.
Από την απόσταση μιας εικοσαετίας είναι δύσκολο να θυμάται κανείς σε ποιο βαθμό η ζωή της χώρας αναλωνόταν στην «παπανδρεομανία», για να το πετύχεις είτε πρέπει να βασιστείς στις μνήμες σου είτε να ανατρέξεις στον τύπο της εποχής και να δεις να ξετυλίγονται μπροστά σου σκηνές ανάλογες των μεσημεράδικων. Μην μπλέκεστε με τις εκ των υστέρων υπεραναλύσεις: ως τελευταίο κατάλοιπο του 19ου αιώνα η Ελλάδα χωριζόταν για μια δεκαετία σε «παπανδρεϊκούς» και αντιπαπανδρεϊκούς», εν είδει Γκόρτσων και Μαντάδων.
Πάντα έβρισκα ότι τα μεγάλα συνθηματικά hit της «Αλλαγής» δεν τα πρόσεχε κανείς από τους αλαλάζοντες προσωπολάτρες της πλατείας που ανέμεναν τις τακτικές κορυφώσεις για να διατρανώσουν την πεποίθησή τους ότι «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά». Άλλωστε δεν είμαι και σίγουρος για το πόσο θα χαίρονταν οι φωνασκώντες εν χορώ «έξω οι βάσεις του θανάτου» αν μάθαιναν ότι η «κυβέρνηση με το λαό, από το λαό, για το λαό» που τους υποσχόταν ο Ανδρέας δεν ήταν παρά η «government from the people, with the people, by the people» που ο Αβραάμ Λίνκολν επικαλούνταν, στη δική του εκδοχή του επιτάφιου λόγου του Περικλή, για τους νεκρούς της μάχης του Gettysburg. Πολύ περισσότερο που το «συμβόλαιο με το λαό» που υπέγραφε οσονούπω ήταν ουσιαστικά το «covenant with the people» με το οποίο ξεκινούσε το πρόγραμμα του Franklin Delano Roosevelt στις εκλογές του 1932. (Αν και οι προτεσταντικές παραπομπές δεν ταίριαζαν στην ελληνική κοινωνία – εξ ου και η αντικατάσταση του θρησκευτικού όρου «covenant» (διαθήκη) με τον κοσμικό «συμβόλαιο», ο οποίος είχε και το πλεονέκτημα των συνδηλώσεων του «κοινωνικού συμβολαίου» που επικαλούνταν ο Jean Jacques Rousseau). Και οι αριστεροί όλων των παρατάξεων θα διερρήγνυαν, είμαι σίγουρος, τα ιμάτιά τους κάθε φορά που τον άκουγαν να εξαποστέλλει τη δεξιά στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας», μια και επρόκειτο για δάνειο από τον Τρότσκι – εκεί έστελνε κι αυτός τους μενσεβίκους, παλιούς του συντρόφους.
Η αίσθησή μου είναι ότι η απόσταση μεταξύ ρητορείας και πλήθους, απαλλοτριωμένων εννοιών και στόχων της κομματικής πελατείας, πηγών θεωρητικής έμπνευσης και εφαρμογής της στην πολιτική πράξη εξηγεί εν μέρει την ειρωνεία της μεταστροφής του πολιτικού σκηνικού των ‘00s. Ειρωνεία βέβαια που συνίσταται στο ότι οι τότε 40άρηδες και νυν 60άρηδες, ο πρώην «λαός» και νυν «μεσαίος χώρος», οι παλαιοί «σοσιαλιστές» και τωρινοί «συντηρητικοί» επιλέγουν σήμερα να ψηφίζουν ό,τι κάποτε δήλωναν ότι δεν ξεχνούσαν.
Από την απόσταση μιας εικοσαετίας είναι δύσκολο να θυμάται κανείς σε ποιο βαθμό η ζωή της χώρας αναλωνόταν στην «παπανδρεομανία», για να το πετύχεις είτε πρέπει να βασιστείς στις μνήμες σου είτε να ανατρέξεις στον τύπο της εποχής και να δεις να ξετυλίγονται μπροστά σου σκηνές ανάλογες των μεσημεράδικων. Μην μπλέκεστε με τις εκ των υστέρων υπεραναλύσεις: ως τελευταίο κατάλοιπο του 19ου αιώνα η Ελλάδα χωριζόταν για μια δεκαετία σε «παπανδρεϊκούς» και αντιπαπανδρεϊκούς», εν είδει Γκόρτσων και Μαντάδων.
Πάντα έβρισκα ότι τα μεγάλα συνθηματικά hit της «Αλλαγής» δεν τα πρόσεχε κανείς από τους αλαλάζοντες προσωπολάτρες της πλατείας που ανέμεναν τις τακτικές κορυφώσεις για να διατρανώσουν την πεποίθησή τους ότι «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά». Άλλωστε δεν είμαι και σίγουρος για το πόσο θα χαίρονταν οι φωνασκώντες εν χορώ «έξω οι βάσεις του θανάτου» αν μάθαιναν ότι η «κυβέρνηση με το λαό, από το λαό, για το λαό» που τους υποσχόταν ο Ανδρέας δεν ήταν παρά η «government from the people, with the people, by the people» που ο Αβραάμ Λίνκολν επικαλούνταν, στη δική του εκδοχή του επιτάφιου λόγου του Περικλή, για τους νεκρούς της μάχης του Gettysburg. Πολύ περισσότερο που το «συμβόλαιο με το λαό» που υπέγραφε οσονούπω ήταν ουσιαστικά το «covenant with the people» με το οποίο ξεκινούσε το πρόγραμμα του Franklin Delano Roosevelt στις εκλογές του 1932. (Αν και οι προτεσταντικές παραπομπές δεν ταίριαζαν στην ελληνική κοινωνία – εξ ου και η αντικατάσταση του θρησκευτικού όρου «covenant» (διαθήκη) με τον κοσμικό «συμβόλαιο», ο οποίος είχε και το πλεονέκτημα των συνδηλώσεων του «κοινωνικού συμβολαίου» που επικαλούνταν ο Jean Jacques Rousseau). Και οι αριστεροί όλων των παρατάξεων θα διερρήγνυαν, είμαι σίγουρος, τα ιμάτιά τους κάθε φορά που τον άκουγαν να εξαποστέλλει τη δεξιά στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας», μια και επρόκειτο για δάνειο από τον Τρότσκι – εκεί έστελνε κι αυτός τους μενσεβίκους, παλιούς του συντρόφους.
Η αίσθησή μου είναι ότι η απόσταση μεταξύ ρητορείας και πλήθους, απαλλοτριωμένων εννοιών και στόχων της κομματικής πελατείας, πηγών θεωρητικής έμπνευσης και εφαρμογής της στην πολιτική πράξη εξηγεί εν μέρει την ειρωνεία της μεταστροφής του πολιτικού σκηνικού των ‘00s. Ειρωνεία βέβαια που συνίσταται στο ότι οι τότε 40άρηδες και νυν 60άρηδες, ο πρώην «λαός» και νυν «μεσαίος χώρος», οι παλαιοί «σοσιαλιστές» και τωρινοί «συντηρητικοί» επιλέγουν σήμερα να ψηφίζουν ό,τι κάποτε δήλωναν ότι δεν ξεχνούσαν.
Comments:
<< Home
Οι ευθύνη του ΠΑΣΟΚ σε ότι αφορά την άθλια πολιτική διαπαιδαγώγηση των μελών του και των ψηφοφόρων του είναι τεράστια. Ποτέ μου δεν αρνήθηκα την ατομική ευθύνη. Να όμως που ένα κόμμα με πήλινα θεωρητικά ποδάρια αναδείχτηκε σε κόμμα εξουσίας χάρη σε ευκολίες που πολύ εύστοχα παρουσιάσατε. Tenjeri yuvarladi, κύλησε ο τέντζερης και ξέρετε δα τι βρήκε.
Εξαιρετικό το ποστ, καθώς και η Quellenforschung, Ρακάσα. Μήπως έχετε υπόψη σας και την πηγή του «ραντεβού με την ιστορία»;
πολύ καλό ποστ, πράγματι (που θα έλεγε και ο πρόεδρος). και να είσαι καλά, ρακάσα, δεν είχα ιδέα για την αριστερή πρωτοβουλία, είδα και τη διακήρυξή τους ονλάιν (Είναι ιδεολογική τάση μέσα στο ΠΑ.ΣΟ.Κ, από παλιούς και νέους συντρόφους που προσπαθούν να επηρεάσουν τη βάση και την ηγεσία σε αριστερές, φιλολαϊκές, πατριωτικές θέσεις.) και έσκασε το χειλάκι μου.
λίγα θυμάμαι και κυρίως μόνο από τις εκλογές του '85, χαρακτηριστική εικόνα για μένα που έμενα πολύ κοντά στο ΣΕΦ ένα τσούρμο ανθρώπων να περνά με σημαίες αλλά και κάτι πράσινα μαντήλια στο λαιμό. είχα φάει τη μάνα μου για ένα τέτοιο μαντήλι.
λίγα θυμάμαι και κυρίως μόνο από τις εκλογές του '85, χαρακτηριστική εικόνα για μένα που έμενα πολύ κοντά στο ΣΕΦ ένα τσούρμο ανθρώπων να περνά με σημαίες αλλά και κάτι πράσινα μαντήλια στο λαιμό. είχα φάει τη μάνα μου για ένα τέτοιο μαντήλι.
Ίσως για αυτό τον λόγο "δεν ξεχνούσαν": ήξεραν πως θα τους χρειαστεί στη συνέχεια του επαναστατικού βίου τους.
# posted by 
: 5/6/08 01:08
: 5/6/08 01:08
@sobraluz: Για να είμαι ειλικρινής, on the other hand, πρέπει να ομολογήσω ότι διαχρονικά τα απανταχού μεγάλα κόμματα εξουσίας δεν διακρίνονται για την ιδεολογική τους coherence. Πιο πολύ αποτελούν συμβιβασμούς μερικότερων συμφερόντων...
@τιπούκειτος: Τι μου θυμίσατε, εξαιρετικό το "ραντεβού". Λυπάμαι, δεν γνωρίζω την πηγή, έχω την αίσθηση όμως ότι προέρχεται από τη γαλλική κουλτούρα - θα συμβουλευθώ μια φίλη με την ανάλογη παιδεία και θα επανέλθω.
@xilaren: Μαντήλι; Πρασινοφρουρού :p (μη σου πω ότι έχω σε αποθήκη vintage πλαστική σημαία). Το πιο ωραίο των εκλογών του '85 ήταν για μένα μια αφίσα του ΚΚΕ Μ-Λ (ή του Μ-Λ ΚΚΕ) που ειρωνευόταν τα θέματα βασικών αφισών του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ με το σύνθημα "Λαέ! Με γκόμενες και με μωρά σε δουλεύουν ΟΙ ΑΛΗΤΕΣ!". Αξεπέραστο.
@aerosol: Προνοεί κανείς για το μέλλον του, i guess.
Δημοσίευση σχολίου
@τιπούκειτος: Τι μου θυμίσατε, εξαιρετικό το "ραντεβού". Λυπάμαι, δεν γνωρίζω την πηγή, έχω την αίσθηση όμως ότι προέρχεται από τη γαλλική κουλτούρα - θα συμβουλευθώ μια φίλη με την ανάλογη παιδεία και θα επανέλθω.
@xilaren: Μαντήλι; Πρασινοφρουρού :p (μη σου πω ότι έχω σε αποθήκη vintage πλαστική σημαία). Το πιο ωραίο των εκλογών του '85 ήταν για μένα μια αφίσα του ΚΚΕ Μ-Λ (ή του Μ-Λ ΚΚΕ) που ειρωνευόταν τα θέματα βασικών αφισών του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ με το σύνθημα "Λαέ! Με γκόμενες και με μωρά σε δουλεύουν ΟΙ ΑΛΗΤΕΣ!". Αξεπέραστο.
@aerosol: Προνοεί κανείς για το μέλλον του, i guess.
<< Home
