7.2.09
Here there is no why
Πώς ξεκινά κανείς για το στρατόπεδο συγκέντρωσης; Πλένοντας ρούχα, λέει ο Primo Levi. Ή τουλάχιστον έτσι συνέβη με τις Εβραίες μητέρες του ιταλικού στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Fossoli, όπου βρισκόταν στις αρχές του 1944 και ο ίδιος, οι οποίες την προηγούμενη της αναχώρησής τους για το Auschwitz άπλωσαν τα ρούχα των παιδιών τους στα συρματοπλέγματα για να στεγνώσουν. Πράξη που συμβαδίζει μεν με τη λογική συνοχή του κόσμου που γνωρίζουν, αποτελεί όμως τελικά στην πραγματικότητα και το έσχατο όριό του, μια και η αποβίβαση στο Lager σηματοδοτεί την άφιξη σε μια φασματική αντεστραμμένη κοινωνία ανθρώπινων υπάρξεων στα πρόθυρα της ανυπαρξίας. Ο επιζών Levi διερωτάται «εάν αυτό είναι ο άνθρωπος», σε έναν τόπο όπου η επιβίωση ακολουθεί την αρχή της τυχαιότητας, όπου στιχάκια περί καθαριότητας («Nach dem Abort, vor dem Essen / Handen waschenn nicht vergessen») στα αποχωρητήρια εναλλάσσονται με την «επιλογή» για τους θαλάμους αερίων, όπου τα εισαγωγικά περικλείουν τη ρουτίνα της βιομηχανικής εξόντωσης και η μόνη ίσως λέξη που χρησιμοποιείται κυριολεκτικά είναι μια ελληνική ονοματοποιία: «klepsiklepsi». Χρειάζεται φυσική δύναμη σχεδόν για να σκάψεις στις λέξεις και τις σελίδες του ώστε να αναδυθείς στο τέλος από έναν κόσμο όπου, όπως εντελώς matter-of-factly τον πληροφορεί ο γερμανός φρουρός την πρώτη νύχτα της παρουσίας του, «hier ist kein warum».